नेपाली कांग्रेसमा संविधान संसोधनका लागि १५ बूँदे सुझावसहितको प्रतिवेदन तयार

संघीय संसदको सबैभन्दा ठूलो दल नेपाली कंग्रेसको एक विभागले वर्तमान संविधानको प्रस्तावनामै संसोधन गरी हिन्दू राष्ट्र उल्लेख हुनुपर्ने सुझावसहितको प्रतिवेदन नेतृत्वलाई बुझाएको छ । नेपाली कंग्रेसको पेशागत तथा बुद्धिजीवी विभागको संयोजनमा सात प्रदेशबाट प्राप्त सुझावका आधारमा तयार पारिएको प्रतिवेदनमा संविधानको प्रस्तावना, मौलिक हक, धर्मसम्बन्धी व्यवस्था, संघीयता, आरक्षणसहितका विषयमा संसोधन गर्नुपर्ने सुझाव समेटिएका छन् । दोस्रो ठूलो दल एमालेसँग सत्ता साझेदारीका लागि भएको सहमति अनुसार संविधान संसोधन गर्ने तयारी भइरहँदा संविधानमा हिन्दू राष्ट्र हुनुपर्ने र धर्म निरपेक्षताको बिषयमा देशव्यापी छलफल गर्नुपर्ने सुझाव आएको हो । प्रतिवेदन हस्तान्तरण कार्यक्रममा बोल्दै विभागकी प्रमुख डिला संग्रौलाले संविधानको प्रस्तावनामै संसोधन गर्नुपर्ने सुझाव आएको बताउनुभयो ।

संघीयताको सन्दर्भमा प्रशासनिक खर्च धेरै भएकाले खर्च कटौती हुनेगरी संशोधन गर्नुपर्ने लगायत सुझाव प्राप्त भएको संग्रौलाले जानकारी दिनुभयो । तीन तहका सरकारबीच समन्वय गरेर एकल र साझा अधिकारको विषय टुंगो लगाउनुपर्ने सुझाव प्रदेशहरुबाट आएको उहाँको भनाइ थियो । सो विभागले संविधान संशोधनका लागि १५ बूँदे सुझाव तयार गरेको छ । निर्वाचन प्रणालीमा सुधार गर्दै राष्ट्रियसभामा दलित र महिलालाई ३३ प्रतिशत सहभागिता गर्दा आलोपालो प्रणाली लागू गर्नुपर्ने सुझाव दिइएको छ । त्यस्तै संविधान संशोधनमार्फत निर्वाचन क्षेत्र र स्थानीय तहको संख्या घटाउनुपर्ने उल्लेख छ ।

महिलाका लागि छुट्टै निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण गर्नुपर्ने सुझाव राखिएको प्रतिवेदनमा प्रतिनिधिसभा पूर्णरुपमा प्रत्यक्ष निर्वाचित हुने व्यवस्था गर्ने र राष्ट्रिय पार्टीको संख्या घटाउन थ्रेसहोल्ड वृद्धि गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ । प्रदेशहरुमा दुई महिना छलफल गरेर बनाइएको सुझाव प्रतिवेदन पार्टी सभापति शेरवहादुर देउवालाई बुझाइएको छ । प्रतिवेदन हस्तान्तरण कार्यक्रममा बोल्दै कंग्रेस सभापति देउवाले प्रतिवेदन संविधान संशोधनका एजेन्डा तयार गर्न महत्वपूर्ण हुने बताउनुभयो । निर्वाचन प्रणालीका कारण कुनै दलको बहुमत आउने अवस्था नभएको उहाँको भनाइ थियो ।

संविधान संशोधनको गृहकार्यका लागि सत्तारुढ दल कंग्रेस र एमालेले कार्यदल गठन गर्ने तयारी गरिरहेका बेला कंग्रेसको केन्द्रीय विभागको प्रतिवेदनको सुझावलाई महत्वपूर्ण मानिएको छ ।